anarşizm

bireyci anarşizm

farklı geleneklerden oluşan bireyci anarşizm [15] bireysel bilincin ve bireysel çıkarın herhangi bir kollektif organ ya da kamu otoritesi tarafından engellenmemesi gerektiğine inanır. [16] bireyci anarşizm, sosyal, sosyalist, kollektivist, komünalist akımların ortak mülkiyet düşüncesine karşı mülkiyetin bireylerin elinde bulunmasına olumlu yaklaşır.[17] bazı önemli temsilcileri: henry david thoreau[18], josiah warren ve murray rothbard’dır. ayrıca genelde william godwin’de bireyci anarşist olarak değerlendirilir.[19] godwin, yardımseverlik düşüncesini savunurken bunun yanında her bireyin, kendi emek ve mülkiyeti üzerinde bireysel söz hakkını dile getirmiş ve sonunda ortadan kalkmasıyla sonuçlanacak olan hükümetin zamanla küçülmesine yol açacak ilerlemeci akılcılığa inanmıştır.
max stirner ise en tanınmış ayrıca ilk bireyci anarşisttir,[20] ego ve mülkiyet adlı eserini 1844’de yazan stirner’in bu eseri felsefesinin kurucu metnidir.[20] stirner’ın felsefesi bireyci anarşizmin egoist formudur; ona göre tanrı, devlet, ahlak kuralları ve toplumu dikkate almadan [21] istediği gibi eyleyen bireyin, toplum üyelerine karşı hiçbir sorumluluğu yoktur. [22] stirner’a göre haklar insan aklındaki korkulardır ve toplum denen şey yoktur; “bireyler onun gerçekliğidir” mülkiyeti haklarla değil, güç ve kudretle sahip olunan varlıklar olarak görür. [23] stirner merhametsizliğe saygının gösterileceği egoistler birliğini insanları biraraya getirecek örgütlenme modeli olarak görür.[24]
daha az radikal olmak üzere[25] farklı bir bireyci anarşizm türü, boston anarşistleri'nce savunuldu. bunlar, serbest piyasa ve özel mülkiyeti destekliyorlardı. [26] özgürlüğün ve mülkiyetin korunmasını özel sözleşmelerle sağlama taraftarıydılar. [27] bunun yanında emeğin, maaş karşılığı takasını öngörüyorlardı,[28] buna rağmen devlet tekelinde kapitalizmin (devlet garantisinde tekel olarak tanımlanır[29]) emeğin karşlığını sağlamayacağı uyarısınıda yapıyorlardı.
19 yüzyılda dahi amerikalı bireyciler arasında çeşitli konularda görüş ayrılıkları ortaya çıkmıştı ve bu yüzden bireyci anarşizm açısından belirli bir teoriden bahsetmek mümkün görünmemektedir. örneğin tucker entelektüel mülkiyet haklarına karşı çkarken; spooner desteklemekteydi [30] tucker sadece kullanıldığı sürece toprak mülkiyetini savunurken, byington ve spooner mülkiyet konusunda bu tür bir kısıtlamadan bahsetmiyordu. [31][32]
önemli bir ayrışma, 19. yüzyılda tucker ve bazı başka anarşistler, doğal haklar düşüncesini terkedip, stirner'in felsefesi ışığında "egoizm"i benimsediklerinde görüldü. [33] [34] bu yüzyılın ardından “bireyci anarşizmin doruk dönemi kapandı” [35] fakat, bireyci anarşizm, daha sonra murray rothbard ve 20. yüzyılın ortalarında anarko kapitalislerce daha geniş bir çerçevede özgürlükçü hareket akımlarından biri olarak çeşitli değişikliklerle benimsendi. [36][37]