ırak ve şam islam devleti

لدولة الاسلامية في العراق والشام‎ لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎لدولة الاسلامية في العراق والشام‎
huur evlatları

El Cezire'den önemli IŞiD analizi

Dünyaca ünlü haber kuruluşu El Cezire, Irak Şam islam Devleti hakkında dikkat çeken bir analiz yayınladı.

Analizin önemli satır başları şunlar:

Örgütün adının içinde geçen Şam, yalnızca Suriye’nin başkenti ile sınırlı değil, ‘Büyük Suriye’ ya da ‘bereketli hilal’ olarak da bilinen, Lübnan, Filistin ve Ürdün’ü içeren geniş bir coğrafya.

Bizim bu konuşmayı yapmamızdan birkaç gün sonra, yeni yılın ilk günlerinde bölgede dengeleri etkileyecek gelişmeler yaşanmaya başladı.

IŞiD, Irak’ta Felluce’yi ve Suriye sınırına yakın Anbar’ın bir kısmında da kontrolü ele geçirdi.

Örgüt, 2 Ocak’ta Suriye rejimi yanında savaşan Lübnan’ın Şii örgütü Hizbullah’ın güçlü olduğu Güney Beyrut’a düzenlenen ve beş kişinin ölümüne neden olan bombalı saldırıyı da üstlendi.

iş öyle bir hale geldi ki, herkesin aklından geçen ama belki de söylemekten çekindiği durumu, Anbar’daki güvenlik yetkililerinden biri, Albay Ammar Ahmed, Wall Street Journal’a söyleyiverdi:

“Korkarız ki, Anbar, Suriye ile birleşecek, böylece Ortadoğu’da ilk El Kaide devleti kurulmuş olacak.”

IŞiD’in gücü

IŞiD, 2006 yılında Irak’ta, El Kaide’nin bir kolu olarak kuruldu. Zamanla, Irak El Kaidesi’ni de yuttu. Şimdiki yöneticisi, daha doğrusu Emir’i, Ebubekir El Bağdadi. Bereketli hilal de bir halife devleti kurmak istiyor.

Bağdadi, 9 Nisan 2013’de Suriye’de savaşan ve ABD’nin terörist örgüt listesine aldığı al Nusra ile birleştiğini duyurdu. Bağdadi’ye göre, bu birleşmeden sonra örgütün adı, Irak Şam islam Devleti oldu.

Al Nusra liderliğiyse, Suriye’de savaşırken, Bağdadi’den yardım aldıklarını, geçmişte Irak’ta onunla birlikte savaştıklarını söyledi ama, bağlılığının Bağdadi’ye değil, El Kaide lideri Ayman Al Zavahiri’ye olduğunu açıkladı.

Zavahiri de, al Nusra’dan yana bir tavır takındı. IŞiD’in Suriye’den çekilmesini istedi. Bağdadi’nin buna yanıtı kesin oldu;

“Sykes-Picot anlaşmasının belirlediği sınırlara uymayacağım.”

Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı imparatorluğu’nun parçalanmasını öngören bu anlaşma, Arapların bir arada kalması gerektiğini düşünenler için bugün de ağır bir travma.

Nusra ve IŞiD’in ayrışması, savaşcılarını da etkiledi. Nusra ile birlikte savaşanların bir kısmı özellikle Libya, Tunus ve Arap Körfez ülkelerinden gelen savaşcılar, iŞiD’in tarafına geçtiler.

Kafkaslardan gelen savaşcılar da katıldı

2013 Mayıs ayındaysa IŞiD’i güçlendiren başka bir gelişme yaşandı. Daha çok Orta Asya ve Kafkasya’dan gelen savaşcıların oluşturduğu, liderliğini Tarkan Batıraşvili olan Ömer Şişani’nin liderliğindeki Muhacirin ve Ensar ordusu, IŞiD ile birleştiğini açıkladı. Şişani Halep, idlib ve Lazkiye valisi ilan edildi.

Şihani, Suriye isyancılarını başlangıçta epey sevindiren Menagh havaalanının ele geçirilmesinde önemli bir rol oynadı. Şişani ile güçlerini birleştiren başta Nusra ve Ahrar-ı Şam, PKK ile ilintili PYD’nin silahlı örgütü YPG ile savaşmaya başladı.

Temmuz 2013'de, Irak'taki iki hapishaneyi basan IŞiD, 500'den fazla üyesinin serbest kalmasını sağladı. Iraklı yetkililere göre, serbest kalanlar savaşmak için Suriye'ye gitti.

Rakka ve Halep’te, otoritesizliğin doğurduğu durumdan kaçınmak isteyen bazı yerel aşiretler de IŞiD’e boyun eğdiler. IŞiD, özellikle Rakka’da, neredeyse kendi mini devletini oluşturdu, insanlara temel ihtiyaç maddeleri dağıtmaya, ulaşım ağları kurmaya başladı.

Fakat bu arada, IŞiD diğer silahlı grupların oluşturduğu mahkemeleri tanımamaya, kendi mahkemelerini kurmaya başladı. Başlangıçta işbirliği yaptığı, diğer silahlı örgütlerin komutanlarını da kaçırmaya başladı.

Halkın epey korkmasına neden olan, kafa kesme eylemlerinin yanısıra, muhafazakar olmasına rağmen Suriye halkının dokusunda bulunmayan radikallikleri de gündelik hayata soktu.

ilk bakışta, hem Nusra hem IŞiD, El Kaide bağlantılı gözükse de, yine de arada bazı farklar var. Örneğin her ikisi de iran’dan ve Şii olan bir çok şeyi ‘yok etme’ amacında olsalar da, Nusra, Nusayri olmayan, devlet yetkilisi olmayan Şiilere karşı, IŞiD’e oranla daha az radikal.

Yüzyıllardan beri bir çok mezhebin ve dinin bir arada yaşadığı Suriye’nin yerel güçlerinin oluşturduğu silahlı gruplarsa, her iki örgüte göre daha az radikal.

Suriye’deki diğer silahlı gruplar, rejime karşı savaşmaya yardımcı oluyor, diye başlangıçta işbirliği yaptıkları IŞiD’in kendi başlarına da bela olabileceğini kısa bir süre önce anladılar ve yeni yılın ilk günlerinde IŞiD ile savaşmaya başladılar.

Bardağı taşıran damlalar

Suriye’de IŞiD karşıtı dalga, IŞiD’in Suriye Devrimi’nin sesi olarak da tanımlanan idlib’in kuzeyindeki Kafranbel köyüne Aralık ayının son günlerinde saldırmasıyla iyice yükseldi.

Kafranbel, barışcıl gösteriler olarak başlayan Suriye ayaklanmasının sembol yerlerinden biri. Burada başta radyo olmak üzere çeşitli medya organları var. Ayaklanmanın sloganlarının bir kısmı burada üretiliyor. Yaratıcı protestoların da önemli merkezlerinden biri Kafranbel. Örneğin, IŞiD’i, ünlü bilim kurgu filmi alien (yaratık) benzetilmesi, Kafranbel gençlerinin işi.

Türk gazeteci Bünyamin Aygün’ü de rehin alan IŞiD’in Kafranbel’i basıp, medya organlarına zarar vermesi, gazetecileri gözaltına alması yeni bir durum değil ama bardağı taşıran damlalardan biri.

IŞiD’in Kafranhbel’i basmasından sonra, Suriye ayaklanmasının ilk günlerinde olduğu gibi, ülkede 3 Ocak Cuma günü, IŞiD karşıtı gösteriler yapıldı. 3 Ocak Cumasının adı ‘hepimiz Ebu Rayyan’ızdı.

IŞiD’in Türkiye sınırını kontrol çabası

Ebu Rayyan’ı, IŞiD’in hedef tahtasına oturtan asıl mesele Türkiye’den Suriye’ye açılan Bab el Hava sınır kapısının kontrolü. Bu kapı, Hatay’daki Cilvegözü’nün Suriye tarafı. Suriye isyancıları için yaşamsal önemde çünkü Suriye’ye giden yardımların ve insan trafiğinin önemli bir kısmı bu kapıdan yapılıyor. Sınır gelirleri de, isyancılar için önemli.

IŞiD, 7 Aralık’ta, Bab el Hava sınır bölgesinde bulunan Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) karargahını bastı. ÖSO'un yardımına islami Cephe’yetişti. IŞiD'i püskürttü ve sınır kapısını kontrol etmeye başladı. Bu kontrolün komutanlığını da Ebu Rayyan’a verdi ama IŞiD, intikdıbını onu kaçırarak ve öldürerek aldı.

Türkiye, Suriye rejimi ve batı tarafından sınır kapılarından Suriye’ye savaşmak için giden radikal unsarlara geçit vermekle itham ediliyor. Oysa Türk Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu 3 Ekim 2013’de verdiği bir mülükatta bunun Türkiye’ye haksızlık olduğunu söylemiş şunları eklemişti:

“Biz hiçbir şekilde ne Suriye’de, ne diğer komşu bir ülkede ya da dünyanın herhangi bir yerinde herhangi bir radikalleşme eğiliminden ya da El Kaide türü faaliyetlerin artmasından memnun olmadığımız gibi bundan en fazla rahatsız olacak olan biziz. Dolayısıyla, Türkiye’den bu gruplara sağlanmış hiçbir destek, hiçbir müsamaha yoktur."

IŞiD ve diğer silahlı gruplar arasında çatışmanın başlamasından sonra Türkiye de Cilvegözü sınır kapısını 4 Aralık’ta kapattı.

Suriye halkının müsamahası bitti mi?

IŞiD’in 2 Ocak’ta, Türkiye sınırına yakın Atarib’e saldırması, Suriye halkının müsamahasının da bitmesine neden oldu. Aralık ayında kurulmuş Mücahiddin Ordusu, Suriye Devrimcileri Cephesi, islami Cephe, ÖSO birlikleri ve hatta el Nusra, IŞiD’in saldırılarını durdurmasını ya kendi saflarına katılmasını ya da ülkeyi terk etmesini istediler. Bazı bölgelerde ağır kayıplar veren IŞiD ise, kuzey Suriye’den çekilerek, muhalifleri rejimle başbaşa bırakma tehdidi savurdu.

Peki ya Cenevre’ye gidecek ülkeler?

IŞiD elindeki bazı bölgeleri savaşmadan terk etti, güçlerini Halep’e doğru çekmeye başladı, bunun toparlanıp yeni bir saldıraya geçme hazırlığı olup olmadığı önümüzdeki günlerde belli olacak. IŞiD’in Irak’ta, merkezi yönetimle savaşının sonuçlarının ne olacağı da, Suriye içindeki çatışmaları etkileyecek.

Bütün bu gelişmelerin Cenevre’de Suriye iç savaşına çözüm bulması beklenen ülkelerin tutumlarını nasıl etkileyeceği de henüz belli değil. Suriye krizi uzadıkça, Irak’tan Lübnan’a kadar uzanan bölgede durumun tamamıyla kontrolden çıkmasına göz mü yumacaklar yoksa çözüm için gerçekten çaba sarf edecekler mi?

Kaynak: El Cezire