tarihçi ve komutan ksenefon (xenophon) milattan önce 401 yılında yazdığı anabasis (onbinlerin dönüşü) adlı eserinin üçüncü kitabındada karduklardan sözeder.

yunanlı ksenefon 10 bini aşkın ordusuyla pers ordusunu yendikten sonra başladığı yolculuktan geri dönerken kardukların ülkesinden geçer ve kardukların saldırısına uğradığını anlatır.

mesela:
kürdlerin kimsenin hakimiyetini kabul etmeden özgür yaşadıklarını yazmış. onun tarifine göre karduklar dağlar arasında yaşayan savaşçı bir halktı. akamenid (pers) kralına bağlı değildiler. onların ülkesinden sonra ermenistan gelmekteydi.
komutan ksenefon, üçüncü kitabının sonunda değinmeye başladığı karduklardan bahseder:
karduklar çok savaşçı ve pek çevik insanlardı, iran şahı artakserksise (artaxerxes) düşmanı olup; ona tabi değillerdir. o kadardı ki karduklar bir defasında 120 bin kişilik iran kraliyet ordusu bunların ülkesini işgal etmiş, bir teki bile geriye dönemeden yok olmuştur, sebebide kürdistanın karmakarışık oluşu.
ksenefon, kardukhların, iranlılardan bambaşka soydan ve onlara çok düşman olduklarını, bir tanık olarak anlatmıştır.

ksenefon dördüncü kitabında tekrar döner ve şunlardan bahseder:
kardukların ülkesine girdiklerinde düşmanın geçiş yollarını kapamamaları için sessiz ve hızlı bir şekilde ilerleme düşünceleri olduğunu yazmış.
kardukların toplanarak öndeki askerlere saldırdığını bazılarını öldürdüğünü ve diğerlerinide yaraladıklarını ve bu saldırının kendilerini sürpriz bir şekilde yakaladığını yazmış. eğer kardukhlar daha büyük bir rakamla bu saldırıyı yapsalardı ordusunun büyük bir bölümünün yokedilmiş olacağını anlatmış.
kardukların çok iyi savaşçılar olduğunu, ellerinde boyları büyüklüğünde yayları ve uzun okları olduğunu yazmış. mükemmel okçu olduklarını ve yayları gererlerken sol ayağı ile yayın ağaç kısmına basıp kirişi gerdiklerini belirtmiş. kürd oklarının büyük ve kuvvetli olduğundan yunan askerlerinin kalkanlarını ve göğüs zırhlarını delip geçtiğini ve askerleri öldürdüğünü yazmış. kürd oklarının bu özelliklerinden dolayıda yunan askerlerinin o okları yerden alıp mızrak yerine geri fırlattığıı yazmış.
sapan kullandıklarını yazmış. taş, ok ve sapanlarla bir nevi gerilla savaşı yürüttüklerini yazmış. hep beraber saldırdıklarında , hep bir ağızdan, saldırı marşı biçiminde bir marş söylediklerini yazmış (kürdçedir).
işgal sırasında kardukların çoluk çocuğunu alarak dağlara çekilip işgalciye karşı direndiklerini yazmış. kürd köylerindede epeyce bakır eşya olduğunu yazmış.
karduklarin dağlarda ateşler yakarak, bu ateşlerle biribirleriyle haberleştiklerini yazmış.
düşmanın kendilerini çok kızdırdığını, tuzak kurarak bazı kürdleri öldürdüklerini, birkaçınıda canlı yakaladıklarını ve böylecede kendilerine zaman kazandıklarını hemde ülkelerini bilen birisine itimat edebileceklerini yazmış.
kürd köylerinde, kürd evlerinin çok güzel olduğunu, bol yiyecek bulunduğunu ve bu evlerde bolca şarap bulduklarını, şarap saklama sarnıçlarının sıvalanmış iyi sarnıçlar olduğunu yazmış. yani, kürdlerin çok modern ve gelişmiş bir toplum olduğunu anlatmış.
kürdlerin geçiş yollarını tıkadıklarını ve üstlerine tonlarca ağırlıkta kayalar attıklarını ve askerlerinin paramparça olduğunu, bazılarının öldüğünü diğerlerinin kol ayakların koptuğunu anlatmış. birkaç çarpışmadan sonra ksenefon anlaşma önerdiğini, ölü yunanlılar ın cesetlerini istediğini anlatmış. kürdlerinde, yunanlılara evlerimizi yakmazsanız ölülerinizi size teslim ederiz dediklerini yazmış.

özet: ksenophonun ordusunun bir sefer için kürt topraklarından geçmesi gerekiyormuş. yüce kürt milleti dağlara çıkarak gerilla taktiğiyle ksenophonun ordusunu darmadağın etmiş. ksenophon günlerce uyuyamadığını yazmış