istemsiz vajinal kasılmalar nasıl oluyor?
Vajinismus hastalarında kasılmalar sadece vajinal girişte değil, aynı zamanda karın, bel, sırt, bacak gibi vücudun başka bölgelerindeki kaslarda da görülebilmektedir. Böylelikle bu kişilerde cinsel ilişkiyi izleyen gün içinde vucutta yaygın olarak kas ağrıları görülebilmektedir. Kas ağrılarının yaygın olması vajinismus hastalığının şiddetli olduğunu gösterir.

Bazı hastalarda ise kasılmalar tüm vücuda yayılmaksızın yalnızca vajinada gerçekleşmekte ve cinsel ilişkiyi olanaksız kılmaktadır. Hatta bu vajinal kasılmaların çoğu hasta tarafından değil, kişinin eşi tarafından farkedilebilmektedir. Cinsel ilişkide vaginal kasılmalar ile karşılaşan eşler bu durumu adeta "vajina girişini kapatan bir duvar" gibi algılamaktadırlar.

Vucutta yaygın şekilde veya vajinada görülen tüm bu kasılmaların özelliği tamamen kadının kontrolünün dışında olmasıdır. Vajinanın girişindeki kaslar yanısıra tüm vücutta bu kasılmalar; endişe, korku ve adeta bir "panik atak benzeri" bir durum yaratır. Sonunda kadın ilişkiyi reddederek bacaklarını sıkıca kapatır, eşini iterek ilişkiyi sonlandırır.

Belirtileri
Vajinismusun en temel belirtisi, cinsel birleşme sırasında kişinin istem dışı panik atak benzeri bir durum yaşamasıdır. Bilinci açık olsa da kadın kontrolünü yitirir.

Sanki kişi bilinç dışı tarafından negatif bir hipnoz transı haline girmiştir. Ve hep aynı şey söylenir ’Elimde değil, istiyorum ama yapamıyorum’.[2]

Penisin yada cinsel haz uyandırıcı bir maddenin vajinaya girişinin ağrılı ya da zor olması.
Çiftin rahatsız, hatta imkânsız penetrasyon (penis vajina birlikteliğini içeren cinsel birleşme) yaşaması,
Cinsel ilişki sırasında yaşanan yanma, gerginlik ve batma hissi.
Hiçbir belirgin nedeni olmayan cinsel ağrılar.
Jinekolojik muayene esnasında zorlanma veya izin vermeme.
Cinsel ilişki sırasında bacaklarını kapatma, eşini itme, kaçmaya çalışma davranışları.
Vücudun diğer kas gruplarının (bacak, kol, bel, vb.) ilişki sırasında spazmlar yaşaması.
Başarısızlık ve ağrı endişesi nedeniyle ciksten kaçılması, şeklinde yaşanır.
Ağrı ve acıdan dolayı cinsel istek kaybı
Cinsel ilişki esnasında acı çekileceğine dair şiddetli korku yaşama.

Cinsel birleşme vajinismus hastalarında neden olamıyor?
Kişilerin ani korkuya verdikleri ortak cevap koruma iç güdüleri ile kendilerini kasmalarıdır. Bir "cinsel fobi" olan vajinismusta da kadınlar cinsel ilişki sırasında kendilerini kontrolsüz bir şekilde kasmaktadırlar.

Vajinismus kadınlarında, geçmişte bilinçaltına atılan cinsellikle ilgili atılan olumsuz mesajlar, kişinin ilişki sırasında vucudun değişik bölgeleri ile birlikte vajinal kaslarını bir tepki ile istemsiz bir şekilde kasmasına neden olmaktadır.

Normalde ani korku sonucunda kendimizi kasmamız kendimizi etkene karşı koruma açısından bir işe yararken cinsel ilişkideki bu durum tam tersine işlemektedir. Yani ağrı beklentisi ile bir kadının kendini kasması penisin içeriye girmesini zorlaştırmakta ve gereksiz yere ağrı hissedilmesine neden olmaktadır.

Vajinayı kontrol eden kaslardan en çok bilineni "Putakoksigeus kası (PC kası)" dır.
Ayrıca, her türlü ağrılı girişim de bu hafızanın güçlenmesine neden olmaktadır. Bu durum oluştuğunda da, her ne kadar kadın "eşimle cinsel ilişkiyi istiyorum, onu seviyorum" dese de, her denenen ilişkide erkek "kendini bir duvara çarpmış", kadın da "kendi bedeni üstünde kontrolü tamamen kaybetmiş" gibi hissetmektedir.

Vajinismusun ileri derecelerinde kadın ilişki sırasında kocasını yanına bile yaklaştırmadan, iterek bacaklarını kapatmakta ve ağlamaklı bir şekilde ilişkiye engel olmaktadır. Bu nedenle kişi ilişki sırasında ağrı hissedecek bir konuma dahi gelememektedir.

Nedenleri

Vajinadaki istem dışı kasılmalar, çoğu kadın için büyük ve kötü bir sürpriz olur. Bu kaslar kişinin bilinçli kontrolünden bağımsız olarak kasılmaktadır. Vajinismus yaşayan kadınlar aslında cinsel birleşme konusunda isteklidirler. Onlar için böyle bir birleşme yaşayamıyor olmak üzüntü verici bir durumdur. “Neden bazı kadınların bedenleri bu şekilde bir tepki vermektedir?” “Bu duruma ne neden olmaktadır?[3]

Vajinismus farklı kombinasyonlar şeklinde ortaya çıkabilir. Vajinismus ile ilgili geniş çaplı araştırmamız bu karmaşık durumu oluşturabilecek faktörleri belirlememize olanak vermiştir. Bazıları kolayca gözlenebilen sebeplerken bazıları ise derinlere yerleşmiş ve gün yüzüne çıkarabilmek için detaylı bir çalışma yapılmasına ihtiyaç duymaktadır.

Her kadının kendi vajinismusu için ona özel bir kombinasyonu vardır. Vajinismus pgibolojik kaynaklı bir durumdur, çok nadiren anatomik nedenlerden kaynaklanabilir. Vajinismus hastalarının yalnızca %10'un da yapısal bir nedenden söz edilebilir. Vajinismusun yapısal nedenleri;

Organik anatomik problemler (vajinal septum, kızlık zarının anatomisi ile ilgili problemler, vajinanın yapısal problemleri v.b)
Vajinitler, vajinal mantarlar
Pelvik Inflamatuar Hastalık
Bartholin Absesi – Kisti
Vulvar Vestibulit Sendrom
şeklinde sıralanabilir. <ref> http://vajinismus.pgibodestek.com</ref> ;

Vajinismusun bizim toplumumuzda en sık görülen nedeni; cinsel kimliğimize dair pgibolojik kaygı ve korkulardır. Kız çocuklarına öğretilen veya bilinçaltımıza kodlanan ‘erkekler sana zarar verir’ 'cinsellik kötüdür', 'kızlık zarı çok değerli ve korunması gereken bir şeydir' düşünceleri bu problemin ortaya çıkmasında önemli rol oynar. Bizim kültürümüzde bir kadın çocukluk yıllarından itibaren bacakları arasında ne olduğunu bilmediği çok önemli bir hazinesi olduğunu hissederek büyür.

Genç kızlığında bu hazinesinin masumiyetle eş anlamlı olduğunu anlar. ‘Canını ver ama bacaklarının arasındaki masumiyetini koru’ düşüncesi ile büyütülürüz. Yıllarca, cinselliğin kadınlar için zarar verici, kötü, aşağılayıcı, yalnızca erkeklerin faydalandığı, kadınların kaçması gereken bir şey olarak algılayarak yetişen bir genç kız, bu ilişkiyi yaşayacağı sırada bilinçaltına yerleşmiş bu yanlış fikirleri istemeyerek de olsa hatırlayacak, ilişkiye girmekten rahatsızlık duyacak ve istem dışı olarak ilişkiyi reddedecektir. Bilinçaltı kayıtlar ‘evliyim artık yapabilirim’ diye düşünemez.

Peki vajinismustaki kasılmalar nasıl ortaya çıkmaktadır?
Bu sorunun yanıtı; cinselliğe ilişkin bedenden ve zihinden gelen birçok sağlıksız mesajın vajina ve pelvik kaslar tarafından algılanıp refleks kasılmalarla sonuçlanmasında gizlidir. Ön sevişme sırasında her şey yolundadır ama penisin vajinaya gireceği düşüncesi oluştuğu anda vajinismus tablosu ortaya çıkar.

Vajinismus eşcinsel kadın çiftlerde de görülebilmektedir.

Vajinismus için risk altındaki bireyler kimlerdir?
Özellikle çocuksu, aileye bağımlı ve ruhsal organizasyonunu sağlıklı bir biçimde tamamlamamış genç kızlar risk grubunu oluşturur. Bu gruptan özellikle yüksek sosyo-ekonomik düzeye sahip kişilerde vaginismus probleminin ortaya çıkma olasılığı da artmaktadır. (Örneğin; Hera Klinik'te tedavi gören vajinismus hastalarımızın yaklaşık % 80'i en az lise mezunudur.)

Çocukluk çağından kalma korkuları yaşayan bireylerde bu rahatsızlığın oluşması kolaylaşır. Korkular, en çok kadının simgesel olarak zihninde aşırı büyüttüğü bir penis yüzünden çok acı çekme, parçalanma korkularıdır. Biz bu tür yanlış inanışlara "cinsel mit" adı vermekteyiz. Kişilerin bilinç altına yazılan bu tür yanlış ve abartılı düşünceler ileriki dönemlerde vajunusmus için bir zemin hazırlar.

iyi kız olma sendromu: Ailesi tarafından cinsel bilgiden tamamen yoksun bırakılan, hatta cinselliğin aile tarafından kötülendiği, kızlık zarının ise korunması gereken çok önemli bir bölge olduğu gibi mesajlar verilerek yetiştirilen genç kızların ilerleyen yaşamlarında vajinismus, cinsel isteksizlik, cinsel soğukluk, cinsel tiksinti ve orgazm olamama (anorgazmi) problemleri ortaya çıkmaktadır.

Bu şekilde çevrelerinden ve ailelerinden geleneksel kültürle yetiştirilen kızlarda gelişen bu probleme "iyi kız olma sendromu" denmektedir ve durum Türk toplumunda oldukça yaygındır.

iyi kız olma sendromu taşıyan kadınlarda cinsel ilişki adeta bir görev gibi ve yalnızca eşleri için gereklidir, yani cinsellik kendisinin zevk alacağı bir işlevden çok "eşini mutlu edecek bir görev" olarak algılanmaktadır. Ayrıca bu kadınlar kendi özel hayatlarında da son derece disiplinli, titiz, işkolik ve mükemmeliyetçi kişilik yapısındadırlar.

Aile yapısı; baskın ve disiplinli baba, pasif anne modeline sahip çocuklar da ileride vajinismus açısından risk altındadırlar.

Ayrıca kişide gebe kalma korkularının olması, kişinin çevresinde cinsel bakışın tutucu ve katı dini kurallara bağlı olması da diğer risk faktörleridir.

Tedavisi

Kişinin vajinismus olduğu tanısı kesinleştikten sonra bu konuda uzman doktor veya pgibologlarca gerçekleştirilir. Nedeni pgibolojik olduğu için genellikle standart bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır, tamamen kişiye özel, doktor veya uzman tarafından belirlenen terapi ve egzersizlerle yapılmaktadır. Pgibolojik olmayan vajinismus problemlerinde cinsel ilişkiye imkân vermeyen yapısal nedenler cerrahi işlemler ile halledilebilir. Bu sebeple vajinismus hastalığı olan kişiler jinekolog tarafından muhakkak değerlendirilmedir. Vajinismus rahatsızlığının %90 nedeni pgibojeniktir. Çoğunlukla tedavilerde davranışsal ve bilişsel yaklaşım tercih edilir. Yeni tedaviler arasında zihinsel iyileşme teknikleri (E.F.T hipnoterapi) yer almaktadır. Bilişsel yaklaşım olarak kişiye genital organları hakkında bilgi verilmesi, cinsel ilişki ile açıklayıcı bilgi verilmesi yer alabilir. Kegel egzersizleri hakkında bilgi verilerek vajinada bulunan PC kası üzerinde denetim sağlanabileceği öğretilmelidir. Bilişsel programlar aynı zamanda erkek eşler üzerinde de uygulanmalıdır. Bu konu üzerinde erkeklerde de bilgi ekgibliği vardır ve cinsel ilişki sırasında bu nedenler engel olabilmektedir. Erkeklerdeki ürolojik sebeplerde vajinismus’a neden olabilir. Bu sebeple erkek eşler ile görüşme yapılmalıdır. Hastaların farklılıklar göstermesine rağmen yaygın olan birkaç tedavi yöntemi aşağıdaki gibi sınıflandırılabilinir:[4]

sadece bilgilendirme;
davranışsal tedavi;
çocukluk dönemi ve anne baba ile ilişkileri içeren dinamik tedavi;
hipnoz ve telkin;
kişiye özel karma bir tedavi yöntemi;

Tedavi Süresi

Her kadının vajinismus olma nedeni farklıdır. Bu yüzden uygulanan tedavilerin süresi öncelikli olarak nedene bağlı olarak değişebilir. Ortalama tedavi süresi 4-7 gündür. Eşlik eden pgibyatri ile ilgili bir hastalık varlığında örneğin; takıntılı düşünceler, tekrarlayan el yıkamalar, aşırı boyutta hastalanma ve ölme korkusu, ağır depresyon gibi durumlarda tedavi süresi uzayabilir. Vajinismus tedavisinde hastanın tedaviye istekli olması, verilen ödevlerini ekgibsiz yapması ve doktoruna olan güveni tedavi süresini oldukça kısaltmaktadır.

Vajinismus gebeliğe engel midir?
Vajinismus hastalarının pek çoğu tam bir cinsel birleşme olmasa da "sürtünme ve masturbasyon yolu" ile cinsel hazzı, hatta doyumu yaşayabilmektedirler.

Vajinismus yalnızca cinsel birleşmeye engeldir. Çok nadiren de olsa vajen ağzına dökülen spermlerin yüzme yeteneği sonucunda mucizevi bir şekilde gebelik oluşabilir.

Cinsel soğukluk ile vajinismus arasında ne fark var?
Cinsel soğukluk, frijidite, frijit, cinsel isteksizlik, cinsel istek kaybı, cinsel istek azlığı, libido azalması
Cinsel soğuklukta da ayıp, pis ve günah duygusunun öneminin olmasına karşın, temel sorun cinsel ilişkiden zevk almamak biçiminde kendini gösterir. Oysa ki vaginismusta başlangıçta cinsel ilişkiye girmede isteksizlik yoktur, ancak ilişki sırasında zarar görme duygusu ön plandadır.

Vaginismusdan şikayetçi olan bir kadında; cinsel arzu ve vajende ıslanma mevcuttur, ancak istense de ilişki başarılamaz.

Vajinismuslu kadınların çoğu hiçbir zaman ilişkiye girememiştir, yani halen bakiredir. Bununla birlikte bazı kadınlarda da daha önce cinsel ilişki başarılmışken sonradan olan bir ilişkiye girememe durumu söz konusu olabilir.