a) Minimum ve maksimum değerleri
b) Vites sayısı ve büyüklük sırası (özellikle bigiblette)
c) Her bir vitesin kullanım alanı
d) Vites mekanizmasının doğru ve verimli kullanılması
Bigibletimiz ve Vitesi

Bu gün en yaygın kullanılan vites mekanizmasını ve kullanım mantığını sizlere şöyle anlatabilirim sanırım. Göbekten vitesli sistemleri saymazsak -ki onlardan size daha sonra söz edeceğim- temel mantığı vitesleri 3'e ayırır

1) Düz yol vitesleri
2) Tırmanış vitesleri
3) iniş vitesleri

Bu temel yaklaşımı pedal dişlilerinde görmek oldukça kolaydır. Şekil 1-b'den de anlaşılacağı üzere küçük pedal dişlisi tırmanışlarda, orta dişli düz yollarda, büyük dişli inişlerde kullanılır

Arka tekerleğe bağlı grup dişlisinde ise çalışma mantığı tamamen tersdir. Dişli sayısı azaldıkça güçte azalır (döndürme momenti), buna karşılık alınan yol miktarı artar (hız)

işte sahip olduğumuz vites sayısını arka grup dişlisi (ruble) ile on grup dişlisi'nin (ayna) kombinasyonu belirler. Yani ; 3 pedal dişlisi x 7 ruble dişlisi = 21 vites...
Ne zaman vites değiştirilmelidir:

1. Durum: pedalın biniciyi zorlayacak kadar ağır çevrilmesidir ki , bu durumda yapılması gereken vites küçültmektir.
2. Durum: pedalın biniciyi zorlayacak kadar hızlı çevrilmesidir ki, bu durumda yapılması gereken vites büyütmektir.

Nasıl vites değiştirilmelidir:

ilk koşul: Vites ayarlarının tam olmasıdır.
Ayrıca (özellikle) hareketli bölgelerin temiz ve bakımlı olması; teller ve pimler...
Vites değişimi süresince, pedalımızı yüklenmeden çevirmemiz hem sağlıklı hem de çabuk vites değiştirmemizin EN ÖNEMLi ŞARTIDIR.
Vites değişimi süresince, gideceğimiz yolu dikkate almamız gerekir.
Özellikle trafik ışıklarında durmak söz konusu olduğu zaman. Bu durumlarda mutlaka kalkış için gerekli vites, bigiblet durmadan önce (yani pedal çevirme devam ederken) hazır duruma getirilmelidir. - ÇIKISLARDA: Vitesinizi tırmanmaya başlamadan önce küçültmeli ve tırmanış devam ederken daha da küçültmeniz gerekiyorsa; önce biraz hızlanıp, sonra güç uygulamaksızın pedal çevirirken (yani yavaşlama süresi boyunca) dişlileri zorlamadan ve olabildiğince elinizi çabuk tutarak değiştirmelisiniz. Böylece durma veya denge kaybetme tehlikesi yaşamadan , yokuş şartlarına uygun daha güçlü bir vitesin size sağlıyacağı daha yavaş fakat daha rahat bir tırmanış olanağını, vites dişlilerinizi ve vücudunuzu zorlamadan halletmiş olursunuz.

Kaynak: http://www.turkbike.com/f...tes-ne-ise-yarar-t54.html