Dostum soyle dusun sen bir bilim adamisin ve cok zeki maymunlar yetistiriyorsun ama insan kadar zekiler.ve bir deney yapiyorsun. bunlari cocukken. En guzel bahceye koyuyorsun ve bunlara ordaki muza dokunma diyorsun.ama maymunun iradesi ve beyni var dokunmayacak olsa bile sen dokunma dediginde maymun kendi kendine heyecanlaniyor ve merak ediyor olacaklari.ve muza dokunuyor.sen de bunlari cezalandirmak icin kotu bir bahceye koyuyorsun bunlari ve oraya yine muz koyuyorsun buna dokunursaniz iyi bahceye giremeyeceksiniz diyorsun ve onlari orda birakip gozlem yapiyorsun. simdi bunu Allah la kul arasindaki iliskiye benzetecek olursak biz maymunuz Allah bikim adami muz elma agaci.Hz Adem iradesi ve kendi dusuncesi olan biri bir sebepten elmaya dokunmus. Simdi biz dunyadayiz ve kotu bahcedeyiz bir cesit yasaklar var icki icmemek domuz eti yememek gibi bunlar da kotu bahcedeki muz oluyor. yani bunlara dokunursan cennete giremiyorsun. simdi diyeceksin ki Allah neden boyle bir seyi yapiyor yani neden insanlari cennet yerine direk dunya da yaratmamis. Senin iraden var sen dusunmez misin neden Allah beni kotu bahceye atti iyi bahce varken diye. istemesende icinde bir sinir bir sitem olur.ama bu durumda biz kendi kendimize sinirleniyoruz. insanoglu elmaya dokunmasaydi cennetteydik diye.son olarak peki neden variz sorusuna gelince onu kimse bilemez oldukten sonra anlayabilirz ancak.ama bence Allah deney yapiyor bilemiyorum. kisacasi boyle umarim yeterince tatmin edebilmistlimdir.