sebebi emevi devletinin müslümanların mali ihtiyaçlarından dolayı kuzey'e doğru fetihlere geçmesi...

ardından abbasi devletinin bu işgallerle ve cizye denen haraçlarla aldığı sermaye sayesinde güçlenip kabile, bedevi hayatından müslümanların şehir ortdıbına adapte olma ihtiyaçları.

müslümanların feth ettikleri yerlerde en önemli kütüphaneler vardı. mısır, iran, ırak'ta.

müslümanlar şehir hayatı içinde hukuk sistemini kurmak zorunda kaldı, bunun için hadis rivayetçileri ortaya çıktı. çünkü kur'an tek başına şeriat için yeterli değildi. hadisler fıkh adı altında ilk toplanmaya başlandı.

yine müslümanların yaşadığı şehirlerdeki insanların kendi dilleri, ve gelişmiş birer de kültürleri vardı. eğer topluma karışmasaydı araplar asimile olurdu. maniheist, habeşi, nasturi, süryani vb. dinden insanlarla beraber yaşamak zorunda kalan müslümanlar onların kendi inançlarını bastırmaması için onların dinlerini, kültürlerini ve dillerini öğrendiler. bu sayede de kendilerini entelektüel olarak geliştirmeye başladılar. müslümanlar artık şehir hayatına geçtiği ve farklı şehirlerde olduğu için namaz vakitleri, hastalıklar vb. şeylere çare olarak astronomi, tıp gibi ilimlerle ilgilendiler.

farklı kültürlerle etkileşim müslümanların gelişme sebebidir.

ayrıca mutezile, eşarilik, sünnilik vb. mezhepler tamamen yunan felsefik kültürüyle etkileşime geçmenin ürünüdür. bugünkü kur'an 8-10.yy arasında bunlar sonucu ortaya çıkmıştır. yoksa hz. muhafazid'in yaşadığı dönemde bir kabile olan arapların yazma dili bile yoktu, hiç gelişmemişti. sadece muhafazid gibi ticaret ehli insanlar alım satımdaki basit notlar için kullanıyordu.

hz. muhafazid'in zamanında peygamberlik olağandı birçok peygamberlik iddiasıyla çıkan insan vardı bölgede. muhafazid tarihe bakarsak kazanan kişi. inançsal bakarsak allah'ın son elçisi...

islam'ın ortaya çıktığı dönemin coğrafyasında birçok gelişmiş kültür, bilimsel bilgi vardı. sadece farklı farklı milletlerdeydi. müslümanlar iskenderiye gibi kütüphaneleri ele geçirerek ve bunları bir araya toplayarak dinsel konular için bunları geliştirdi. yoktan bilimi yaratmadı, o da avrupa ne yaptıysa onu yaptı.